background

Alüminyum Alaşımları

Anasayfa Alüminyum Alaşımları


Ana metali alüminyum olan alaşımlara “Alüminyum Alaşımları” denir. Hafif alaşımlar olarak da adlandırılır. Alüminyum alaşımları demir, çinko, silikon, manganez, magnezyum, nikel, bakır, titan vb. olabilir. Elementler eklenerek oluşturulur.

Özellikleri;

Isı ve elektriği iyi iletmek,

Isıl işlemlere yatkın olması,

Döküm için uygundur,

Hafiftir,

Kimyasal etkilere dayanıklıdır,

Korozyon direnci ve zehirlenme tehlikesi olmaması nedeniyle gıda ve ilaç sektöründe koruyucu olarak kullanılabilir.

Alüminyum Alaşımlarının Bölünmesi

Kullanım alanlarındaki ihtiyaçlara göre çeşitli alüminyum alaşımları hazırlanmaktadır.

Döküm Alaşımları,

Isıl İşlem Görmeyen Alüminyum Alaşımları,

Alüminyum - Çinko - Bakır - Silisyum Alaşımları,

Alüminyum - Bakır Alaşımları,

Alüminyum - Silisyum Alaşımları,

Alüminyum - Magnezyum Alaşımları.

Modifikasyon

Alüminyum silikon alaşımlarında modifikasyon% 0.01 sodyum ilave edilerek yani inceltilerek yapılır. Stronsiyum da aynı amaç için kullanılır.

Tane İnceltme

Tane inceltme işlemi, sıvı alüminyuma alüminyum titanyum bor ön alaşımları (Al-Ti-B) eklenerek gerçekleştirilir. Mekanik özelliklerin iyileştirilmesini sağlar.

Alüminyum Alaşımların Döküm Özellikleri

Akışkanlık ve çekme, önemli bir döküm özellikleridir.

Akışkanlık

Sıvı metal kalıp boşluğunu tam olarak doldurmak akışkanlıktır.

Akıcılık aşağıdaki faktörlerden etkilenir;

Dökülen kısmın şekli,

Metalin bileşimi ve sıcaklığı,

Kalıbın sıvı metal ile temas durumu,

Kalıbın özellikleri,

Döküm koşulları,

Akıcılık, spiral bir deneyle ölçülür. Saf alüminyumda akıcılık düşüktür.

Çekme

Çekme, hacim küçülmesi anlamına gelir. Bu özellik alüminyumda daha fazladır. Alaşımlar yapılarak gerilme azaltılır, ancak alüminyum alaşımları diğer metallere göre daha yüksek çekme mukavemetine sahiptir.

Alüminyum Alaşımları Eritme

Eritme Yönetimi

Alüminyum ve alaşımlarının eritilmesinde oksidasyon ve gaz absorpsiyonu tehlikesinden kaçınılmalıdır.

Bunun için eritmede şu noktalara dikkat etmek gerekir:

Sıvı metal karıştırılmamalıdır,

Özellikle aşırı ısınmadan kaçınılmalıdır,

Kullanılan malzemeler çok temiz olmalı,

Metal sıcaklığı pirometre ile ölçülmeli,

Sıvı metal hemen dökülmelidir.

Alüminyum Alaşımları ve Sınıflandırılması

Alüminyum alaşımlarının mekanik, fiziksel ve kimyasal özellikleri alaşım elementlerine ve mikro yapısına bağlı olarak değişir. Alüminyuma katılan en önemli alaşım elementleri bakır, mangan, silisyum, magnezyum ve çinkodur. Alüminyum alaşımlarının, plastik deformasyon kabiliyeti İyi olup kolayca şekillendirilebilirler ve büyük bir kısmına ısıl işlem uygulanabilmektedir. Amerikan Alüminyum Birliği'ne göre, alüminyum alaşımları dört basamak ile sınıflandırılmaktadır. Bu sınıflandırma şu şekildedir:

1XXX: Saf alüminyum. Genellikle elektrik, kimya, İnşaat ve izolasyon endüstrisinde kullanılmaktadır.

2XXX: Al-Cu alaşımları. Esas alaşım elementi bakırdır. Başta magnezyum olmak üzere diğer alaşım elementleri de bulunabilir, yüksek mukavemet İstenen havacılık ve savunma sektöründe yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

3XXX: Al-Mn alaşımları. Esas alaşım elementi mangandır. Boru. sıvı tankları ve mimari uygulamalarda kullanılmaktadır.

4XXX: AI-Si alaşımları. Esas alaşım elementi silisyumdur. Termal genleşme katsayısı düşük, aşınma direnci ve korozyon dayanımı yüksek alaşımlardır. Kaynaklı yapılarda, levha üretiminde, otomobil parçaları üretiminde kullanılmaktadır.

5XXX: Al-Mg alaşımları. Esas alaşım elementi magnezyumdur. Magnezyum oram arttıkça sertlik ve mukavemet artar fakat süneklik azalır. Makine parçaları yapımında, savunma sanayinde ve Özellikle yüksek korozyon dayanımından dolayı gemi İmalat sanayinde kullanım alanları vardır.

6XXX: AI-Mg-Si alaşımları. Esas alaşım elementleri magnezyum ve silisyumdur. Şekillendirilme kabiliyeti yüksek olan bu alaşımlar özellikle ekstrüzyon ile üretilen parçaların imalatında sıklıkla kullanılır.

7XXX: Al-Zn alaşımlar. Çinko esas alaşım elementi olup, magnezyum, krom Ve zirkonyum ilave alaşım elementleridir.

7XXX serisi, alüminyum alaşımlarının en yüksek mukavemete sahip olanıdır, Uçak parçaları yapımı, savunma sanayi ve diğer yüksek dayanım istenen yerlerde kullanılır. Şişirme kalıplarında, plastik profil makinelerinin kalibratörlerinde kullanılır. Ayrıca makine ve parça İmalatında önemli yere sahiptir. Prototip parça üretiminde, kolay işlenebilirliği ve yüksek sertliği sebebi ile çelik yerine kullanılabilir.

8XXX: Lityum/Diğer: Alaşımları İçeriğindeki lityum, fransiyum, nikel, demir ve kalay elementlerine göre sınıflandırılır,Lityum alaşımı uçak ve uzay yapılarında, Ni-Fr alaşımı nükleer enerji tesislerinde kullanılmaktadır.

Alüminyum Alaşımları

Ürünlerimiz, kimyasal bileşim olarak EN573, ASTM 8209, ASTM 8928 standartlarına uygun olarak üretilmektedir.

1050 (AL 99,5)

 Kimyasal Kompozisyon

Alaşım

Mg

Mn

Fe

Si

Si+Fe

Cu

Zn

Cr

Mn+Cr

Ti

Bi

Ni

Pb

Sn

Zr

Zr+Ti

DİĞER

1050A

≤0.05

≤0.05

≤0.40

≤0.25

-

≤0.05

≤0.07

-

-

≤0.05

-

-

-

-

-

-

≤0.03


Mekanik Özellikleri

Temper

Akma Mukavemeti

(MPa) min - max

 Çekme Mukavemeti 

 (MPa) min - max

Uzama (%) min - max

Sertlik (Brinell) min - max

0/H111

20-35

65-80

38

20-21

HX2

60-85

90-100

-

30

HX4

90-105

110-115

9

35-36

HX6

120

0-130

-

39

HX8

110-140

130-150

5

43

HX9

130-170

100-180

3

48-51


5005 (Al-Mg1)

Kimyasal Kompozisyon

Alaşım

Mg

Mn

Fe

Si

Si+Fe

Cu

Zn

Cr

Mn+Cr

Ti

Bi

Ni

Pb

Sn

Zr

zr+Ti

DİĞER

5005

0.5-1.1

≤0.20

≤0.7

≤0.30

 

≤0.20

≤0.25

≤0.10

-

-

-

-

-

-

-

-

≤0.05


Mekanik Özellikleri

Temper

Akma Mukavemeti

(MPa) min - max

Çekme Mukavemeti 

(MPa) min - max

Uzama (%) min - max

Sertlik (Brinell) min - max

O/H111

35-45

105-120

-

32

HX2

80-125

125-145

13

42-45

HX4

110-145

145-165

11

47-50

HX6

130-165

165-185

8

57-60

HX8

160-185

190-205

7

57-60

HX9

1990-210

210-225

4

60-65


5083 (Al-Mg4,5Mn)

Kimyasal Kompozisyon

Alaşım

Mg

Mn

Fe

Si

Si+Fe

Cu

Zn

Cr

Mn+Cr

Ti

Bi

Ni

Pb

Sn

Zr

Zr+Ti

DİĞER

5083

4.0-4.9

0.40-1.0

≤0.40

≤0.40

-

0.10

≤0.25

0.05-0.25

-

≤0.15

-

-

-

-

-

-

≤0.05


Mekanik Özellikleri

Temper

Akma Mukavemeti

(MPa) min max

Çekme Mukavemeti 

(MPa) min - max

Uzama (%) min - max

Sertlik (Brinell) min - max

0/H111

125-145

275-300

22

70-75

HX2

205-240

310-330

16

85-90

HX4

270-275

340-360

14

100

HX6

305

380

9

105

HX8

335

400

8

110

HX9

370

420

0-5

115


5754 (Al-Mg3-Mn)

Kimyasal Kompozisyon

Alaşım

Mg

Mn

Fe

Si

Si+Fe

Cu

Zn

Cr

Mn+Cr

Ti

Bi

Ni

Pb

Sn

Zr

Zr+Te

DİĞER

5754

2.6-3.6

≤0.50

≤0.40

≤0.40

-

≤0.10

≤0.20

≤0.30

0.10-0.6

≤0.15

-

-

-

-

-

-

≤0.05


Mekanik Özellikleri

Temper

Akma Mukavemeti

(MPa) min - max

Çekme Mukavemeti

(MPa) min - max

Uzama min - max

Sertlik (Brinell) min - max

0/H111

80-100

190-215

24

50-55

HX2

130-185

220-245

14

65-70

HX4

160-215

240-270

12

73-75

HX6

190-245

265-290

9

80

HX8

250-270

290-315

8

80-90

HX9

300

340

0-4

95


6013 (AlMg1Si0.8CuMn)

Kimyasal Kompozisyon

Alașım

Mg

Mn

Fe

Si

Cu

Zn

Cr

Ti

DİĞER

6013

0,8-1,2

0,2-0,8

0,5

0,6-1,0

0,6-1,1

0,25

0,1

0,1

0,15


Mekanik Özellikleri

Temper

Akma Mukavemeti

(MPa) min - max

Çekme Mukavemeti 

(MPa) min - max

Uzama (%) min- max

Sertlik (Brinell) min - max

T6

359

390

6

Max130

T8

379

392

7

Max130

T651

359

379

5

Max130


6060 (AIMgSi)

Kimyasal Kompozisyon

Alașım

Mg

Mn

Fe

Si

Cu

Zn

Cr

Ti

DİĞER

6060

0,35-0,6

0,1

0,1-0,3

0,3-0,6

0,1

0,15

0,05

0,1

0,05


Mekanik Özellikleri

Temper

Akma Mukavemeti

(MPa) min - max

Çekme Mukavemeti 

(MPa) min - max

Uzama (%) min- max

Sertlik (Brinell) min - max

0

50

100

26

25

T1

90

150

24

45

T4

90

160

21

50

T5

110-175

150-215

12

60

T6

170-210

205-245

12

75

T8

240

260

9

80


6063 (AIMg0,7Si)

Kimyasal Kompozisyon

Alaşım

Mg

Mn

Fe

Si

Cu

Zn

Cr

Zi

DİĞER

6063

0,45-0,9

0,1

0,35

0,2-0,6

0,1

0,1

0,1

0,15

0,15


Mekanik Özellikleri

Temper

Akma Mukavemeti

(MPa) min - max

Çekme Mukavemeti

 (MPa) min - max

Uzama (%) min - max

Sertlik (Brinell) min - max

0

50

100

26

25

T1

90

150

24

45

T4

90

160

21

50

T5

110-175

150-215

12

60

T6

170-210

205-245

12

75

T8

240

260

9

80


6061 (Al-Mg1SiCu)

Kimyasal Kompozisyon

Alaşım

Mg

Mn

Fe

Si

Si+Fe

Cu

Zn

Cr

Mn+Cr

Ti

Bi

Ni

Pb

Sn

Zr

Zr+Ti

DİĞER

6061

0.8-1.2

≤0.15

≤0.7

0.40-0.8

-

0.15-0.40

≤0.25

0.04-0.35

-

≤0.15

-

-

-

-

-

-

≤0.05


Mekanik Özellikleri

Temper

Akma Mukavemeti

(MPa) min - max

Çekme Mukavemeti 

(MPa) min - max

Uzama (%) min - max

Sertlik (Brinell) min - max

0

55

125

26

40-30

T4

110-140

180-235

16-21

65

T6

240-270

260-310

8-12

90-95


6082 (Al-Si1Mg)

Kimyasal Kompozisyon

Alaşım

Mg

Mn

Fe

Si

Si+Fe

Cu

Zn

Cr

Mn+Cr

Ti

Bi

Ni

Pb

Sn

Zr

Zr+Ti

DİĞER

6082

0.6-1.2

0.40-1.0

≤0.50

0.7-1.3

-

≤0.10

≤0.20

≤0.25

-

≤0.10

-

-

-

-

-

-

≤0.05


Mekanik Özellikleri

Temper

Akma Mukavemeti

(MPa) min - max

Çekme Mukavemeti 

(MPa) min - max

Uzama (%) min - max

Sertlik (Brinell) min - max

0

60

130

26

35

T1

70

260

24

70

T4

170

260

19

70

T5

250-275

290-325

19

70

T6

260-310

310-340

19

95


7075 (Al-Zn5, 5MgCu)

Kimyasal Kompozisyon

Alaşım

Mg

Mn

Fe

Si

Si+Fe

Cu

Zn

Cr

Mn+Cr

Ti

Bi

Ni

Pb

Sn

Zr

Zr+Ti

DİĞER

7075

2.1-2.9

≤0.30

≤0.50

≤0.40

-

1.2-2.0

5.1-6.1

0.18-0.28

-

≤0.20

-

-

-

-

-

≤0.25

≤0.05